ZAGROŻENIA ZWIĄZANE ZE STOSOWANIEM ELEKTRONICZNYCH PAPIEROSÓW

 

E-papierosy to elektroniczny system dostarczający nikotynę. Te urządzenia elektroniczne podgrzewają ciecz i wytwarzają aerozol lub mieszankę małych cząstek w powietrzu. Większość z nich posiada baterię, materiał grzewczy i miejsce na tzw. liquid. W skład e-liquidu wchodzą: glikol propylenowy i/lub gliceryna, woda lub etanol, nikotyna (0-20mg/ml) oraz dodatki smakowo-zapachowe zachęcające młode osoby do sięgnięcia po e-papierosa, np. czekolada, guma balonowa, wanilia.

Papierosy elektroniczne funkcjonują pod nazwami: e-papierosy, e-fajki lub systemy dostarczania nikotyny (ENDS). Mogą mieć różne kształty i rozmiary. Niektóre przypominają wyglądem zwykły papieros lub cygaro, inne pamięć USB, długopis czy przedmioty codziennego użytku. Korzystanie        z e-papierosa bywa nazywane „wapowaniem” lub „JUULINGIEM”.

E-papieros działa na zasadzie podgrzewania e-liquidu do temperatury około 200℃, tworząc aerozol który jest wdychany przez użytkownika, Zazwyczaj zawiera on nikotynę, aromaty i inne substancje chemiczne. Urządzenia do palenia e-papierosów niekiedy bywają używane do dostarczania do organizmu substancji psychoaktywnych.

Aerozol z e-papierosów jest szkodliwą „parą wodną”. Może zawierać szkodliwe substancje, w tym: acetaldehyd, formaldehyd, akroleinę, propanal, nikotynę, aceton, o-metyl-benzaldehyd, karcinogenne nitrozaminy. Poza tym użycie e-papierosa powoduje emisję pyłu zawieszonego (PM2,5) oraz najdrobniejszych cząstek (UFPs), których stężenie wzrasta w powietrzu otaczającym e-palacza.

JUUL jest formą e-papierosa, urządzenia o systemie zamkniętym, nie jest przeznaczone do napełniania. Charakteryzuje go wysoka zawartość nikotyny (pojedyncza kapsułka równa się paczce 20 zwykłych papierosów), przez co może powodować szybki rozwój uzależnienia u nastolatków. JUUL używa płynnych wkładów nikotynowych (tzw. „pody”), dostępnych w atrakcyjnych dla młodzieży smakach.

 

W Polsce odsetek użytkowników e-papierosów jest bardzo wysoki, szczególnie w grupie nastolatków i młodych dorosłych. Badania porównawcze przeprowadzone w 2011 i 2014 roku wskazują, że liczba nastolatków, którzy próbowali e-papierosa wzrosła sześciokrotnie. Ponad 30% uczniów przyznało się do regularnego palenia elektronicznych papierosów, a 60% próbowało ich co najmniej raz. Młodzież postrzega e-papierosy jako mniej szkodliwe. Z tego też powodu wydają się im bardziej atrakcyjne. Poza tym ułatwiają ukryć nawyk palenia. Tym samym niestety eliminują czynnik chroniący przed sięganiem po papierosy, jakim jest strach przed wykryciem nałogu przez rodziców. Młodzież nie zdaje sobie sprawy, że e-papierosy tak samo uzależniają i tak samo negatywnie wpływają na zdrowie jak papierosy tradycyjne.

 

Badania naukowe wskazują skutki zdrowotne wynikające z używania e-papierosów:

– podrażnienia górnych i dolnych dróg oddechowych,

– zapalenie oskrzeli, kaszel, zmiany rozedmowe w płucach,

– zmniejszenie wydajności układu oddechowego,

– zwiększone ryzyko wystąpienia zapalenia płuc,

– zmiany behawioralne,

– upośledzenie pamięci,

– skurcze i drżenie mięśni,

– podrażnienie oczu,

– podrażnienie błony śluzowej gardła i jamy ustnej,

– kontaktowe zapalenie skóry i oparzenia,

– nudności i wymioty.

Badania dowodzą również, że beznikotynowe e-papierosy mogą być szkodliwe dla zdrowia, gdyż uszkadzają śródbłonek naczyń krwionośnych.

 

Rodzicu możesz chronić swoje dziecko przed używaniem e-papierosów:

• daj dobry przykład – jeśli palisz, nigdy nie jest za późno na rzucenie palenia
• porozmawiaj z nastolatkiem na temat szkodliwości e-papierosów
• wyraź swój zdecydowany sprzeciw dla stosowania wszelkich wyrobów tytoniowych.

 

 

opracowała: Magdalena Chojnacka – pedagog szkolny

(na podstawie informacji przygotowanej przez Główny Inspektorat Sanitarnego przy współpracy Ministerstwa Edukacji Narodowej)