Nastolatek z depresją

Depresja – to częsty problem zdrowotny we współczesnym społeczeństwie, przejawiający się pogorszeniem nastroju, zaburzeniami w sferze myślenia, zachowania i relacji międzyludzkich. Około połowa przypadków zachorowań przypada na okres dzieciństwa i dorastania.

Depresja jako choroba – to stan długotrwałego, codziennego utrzymywania się objawów, które wywierają negatywny wpływ na funkcjonowanie dziecka w domu, w szkole i w środowisku rówieśniczym.

Jak rozpoznać depresję u nastolatka?

Główne objawy depresji u młodzieży to:

• obniżony nastrój, przygnębienie, smutek, wahania nastroju w ciągu dnia (zwykle gorsze samopoczucie rano);
• pesymizm, ciągłe narzekanie, nieustanny żal do innych, brak wiary w siebie;
• ciągłe rozdrażnienie, irytacja, wybuchy złości prowadzące do częstych konfliktów, arogancja, zachowania agresywne;
• utrata zdolności do odczuwania przyjemności z rzeczy, które sprawiały radość i związana
  z tym rezygnacja z ulubionych zajęć;
• bezradność, niezrozumiałe napady płaczu, nieumiejętność podejmowania decyzji, poczucie nieskuteczności;
• nadmierna męczliwość, spadek aktywności, brak energii;
• dolegliwości somatyczne: bóle głowy, brzucha, skargi na fizyczne wyczerpanie, kołatanie serca;
• uporczywe problemy z zasypianiem (np. skrócenie snu, przerywanie snu, zbyt wczesne wybudzanie się, nadmierna senność itp.);
• problemy z niepamięcią, trudności z koncentracją uwagi, małomówność, zamknięcie się
  w sobie, społeczna izolacja;
• odmowa chodzenia do szkoły, wagarowanie, zaniedbania higieniczne;
• natrętne myśli o treści depresyjnej, dominujące uczucie bezsensu życia, zainteresowanie tematem śmierci, nadmierne poczucie winy, objawy lęku;
• zachowania ryzykowne, samouszkodzenia, sięganie po używki.

Uwaga! Depresję czasem trudno zauważyć, bo jej objawy bywają mylone z: oznakami dorastania lenistwem, hipochondrią, złym zachowaniem czy nadwrażliwością.

Jak reagować, gdy podejrzewamy u dziecka depresję?

Rodzicu,

• powiedz dziecku, że dostrzegasz jego smutek lub/i rozdrażnienie, okaż zainteresowanie jego przeżyciami i problemami;
• dokładnie wysłuchaj dziecka, staraj się postawić w jego sytuacji;
• nie sprowadzaj rozmowy do stwierdzenia: „głowa do góry, jutro będzie lepiej”;
• zaproponuj pomoc (zwłaszcza własną, jesteś dla niego ogromnym źródłem wsparcia), zapytaj czy nastolatek chciałby skorzystać z rozmowy (konsultacji) ze specjalistą (np. psychologiem klinicznym lub psychiatrą);
• przypomnij dziecku konkretne sytuacje z przeszłości, gdy radziło sobie z problemami (wskaż sukcesy, okaż uznanie dla jego skuteczności i wytrwałości);
• jeśli depresyjny nastrój nastolatka utrzymuje się przez dłuższy czas i wywiera negatywny wpływ na różne sfery życia dziecka, poproś lekarza pierwszego kontaktu lub pedagoga szkolnego/psychologa szkolnego o wskazanie psychoterapeuty, psychologa lub psychiatry mającego doświadczenie w terapii depresji, udaj się jak najszybciej na konsultację;
• w przypadku myśli samobójczych – natychmiast skontaktuj dziecko z lekarzem psychiatrą, (ew. psychoterapeutą lub psychologiem klinicznym) – on postawi odpowiednią diagnozę
  i zaleci dalsze działania, ważna jest tu szybka interwencja!;
• w przypadku zagrożenia życia – dzwoń po karetkę pogotowia!

Gdzie w Płocku szukać pomocy?

• Poradnia Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży (dzieci do ukończenia 18 r. ż), SABA-MED, ul. Kobylińskiego 14 , tel. (24) 263-23-79;
• Poradnia Zdrowia Psychicznego (dla osób pełnoletnich), ul. Reja 15/3, tel. do rejestracji (24) 364-53-21;
• Ośrodek Interwencji Kryzysowej przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Płocku (dla mieszkańców Płocka), ul. Wolskiego 4, tel. (24) 364-02-48;
• Ośrodek Interwencji Kryzysowej i Poradnictwa Specjalistycznego, ul. Bielska 59 (Starostwo Powiatowe), tel. (24) 267-68-37;
• Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 1 w Płocku, ul. 21 Stycznia 7, tel. (24) 367-23-23;
• Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2 w Płocku, ul. Jakubowskiego 10, tel. (24) 364-99-01;
• konsultacje psychologiczne w szkole.

Formy pomocy dziecku z depresją:

• psychoterapia;
• farmakoterapia (gdy lekarz stwierdzi, że to potrzebne, zaleci stosowne leczenie).

Rodzicu, ponieważ depresja jest problemem całej rodziny, a rodzice są podstawowym źródłem wsparcia dla dziecka, ich współuczestniczenie w procesie terapii i leczenia jest niezbędne.

Na podstawie literatury przedmiotu opracowała: Hanna Drzewiecka-Krawczyk